نکاتی در مورد نمای ساختمان
در دنیای مدرن امروز، بسیاری به دنبال طراحی نمای خاص و منحصر به فرد هستند که توجه همه را به خود جلب کند، اما به جز زیبایی، کیفیت و استفاده درست از المان های معماری نیز نقش مهمی در ساخت اثری شاخص خواهد داشت. به صورت مختصر به 17 فاکتور مهم و تاثیر آنها در نمای ساختمان می پردازیم.
۱- طراحی بر اساس سطح مالی کارفرما
سطح مالی کارفرما اولین و مهمترین موضوعی است که همه چیز براساس آن بنا می شود. بنا به توانایی کارفرما به جز طراحی، مواردی از جمله مصالح مورد استفاده مشخص خواهد شد.
۲- طراحی نمای ساختمان بر اساس اقلیم منطقه
ایران جز کشورهایی است که تنوع اقلیم فراوانی دارد. قبل از طراحی نما، توجه به اقلیم منطقه بسیار مهم است. امکان ساخت نمایی که در شمال کشور با اقلیم معتدل و مرطوب طراحی می شود با نمای ساختمانی در منطقه گرم و خشک می بایست متفاوت است.
بیشتر بخوانید: مزایای آجر ها در نمای داخلی و خارجی
در مناطق شمالی کشور استفاده از پنجره های بزرگ و سرتاسری، جهت نورگیری و سیرکولاسیون هوا مناسب می باشد اما در مناطق سردسیر کشور استفاده از نماهای شیشه ای و پنجره های بزرگ سرتاسری به خصوص در جهت های بادگیر توصیه نمی شود.
۳- طراحی نما با توجه به بافت منطقه
یکی از اشتباهاتی که در معماری بسیاری از شهر های ایران به طور مداوم تکرار می شود، عدم توجه به بافت منطقه در طراحی نمای ساختمان هاست. ساخت یک ساختمان آجری در کنار یک ساختمان سنگی هیچ همگونی و مناسبتی ندارد و تکرار این مورد چهره زشتی به شهرها می دهد.
۴- استفاده از یک سبک معماری مشخص
این مورد نیز در کشور بسیار تکرار می شود که ناشی از بی توجهی مالکان و سازندگان و اعمال سلیقه شخصی می باشد. طراحی نمای ساختمان یک امر کاملا تخصصی و حرفه ای است و بجز یک مهندس معمار باتجربه و اهل فن، بهتر است شخص دیگری صلاحیت اعمال سلیقه شخصی در طراحی نمای ساختمان را نداشته باشد تا شاهد بی سروسامانی افسارگسیخته در معماری شهری نباشیم.
۵- استفاده از مصالح بوم آور
استفاده از بعضی مصالح با توجه به اقلیم و شرایط محیطی دارای مزایای زیادی در امر مقاومت سازه در برابر زلزله و رطوبت یا خشکی منطقه و در دسترس بودن مصالح مورد نظر برای ساخت و ساز و کم کردن هزینه نقل و انتقال می باشد، استفاده از مصالحی که در هر منطقه به سادگی یافت می سبک و شیوه معماری منطقه را نیز در خود جای می دهد.
۶- توجه به نورپردازی در شب
طراحی نورپردازی در شب برای ساختمان های تجاری و خدماتی به مراتب از اهمیت بالاتری به نسبت نمای ساختمان های مسکونی دارد چون باید ارائه خدمات در تمام ساعت برای مرکز خدماتی مانند هتل به این وسیله در نظر گرفته شود. یکی از نکات مهم در نورپردازی عدم استفاده از نورپردازی های نامتعارف است که گاهی باعث خیرگی چشم و حواس پرتی عابرین یا رانندگان می شود.
۷- طراحی نما با توجه به کاربری ساختمان
توجه به کاربری ساختمان و طراحی ریز فضاهای مختلف در چیدمانی طراحی باید به نحوی باشد که با یک نگاه، کاربری ساختمان مورد نظر قابل تشخیص باشد، در اینصوت استفاده از متریال و مصالح نیز متفاوت خواهد بود.
۸- عملکرد گرایی در طراحی نمای ساختمان
توجه صرف به زیباسازی نما باعث ایجاد بافت یا حجم هایی می شود که در فضای داخلی پرتی ایجاد می کند. بهتر است در طراحی نما بحث فرم و عمکرد در جای خود استفاده شود و در تلفیق مثبت از یک هر دو استفاده شود.
۹- توجه به درون گرایی و برونگرایی
معماری ایران یک معماری درونگراست و توجه به حریم شخصی و درونگرایی حائز اهمیت می باشد، پس از ایجاد نماهای برونگرا بخصوص در ساختمان های مسکونی که حریم شخصی افراد در منزل را به خطر می اندازد پرهیز کنید.
۱۰- استفاده از مصالح با کیفیت و پایدار
نمای یک ساختمان پوسته بصری یک ساختمان است و شایسته نیست فقط به خاطر کم کردن هزینه از مصالح بی کیفیت استفاده شود، زیرا این ساختمان ها علاوه بر ایجاد خطر برای رهگذران و نیاز به انجام بازسازی های مکرر، در بحث فروش نیز دچار مشکل خواهند شد چون بسیاری از خریداران، کیفیت یک ساختمان را بر اساس ظاهر آن ساختمان می سنجند و عدم استفاده از مصالح مرغوب در نما را نشانه بی کیفیتی کل ساختمان خواهند دانست.
11-اهمیت پنجره‌ها در طراحی نمای خارجی
پنجره‌ها علاوه بر اصلی تامین نور داخلی بنا، نقش بسیار مهمی در نمای بیرونی ساختمان دارند. پنجره‌ها به شکل‌هایی مشابه در قسمت سطحی بنا قرار می‌گیرند. تنوع و تفاوت در اندازه، شکل و محل قرار گرفتن پنجره‌ها در ساختمان‌های مختلف از عوامل متعددی چون عرض بنا، مسائل اقلیمی و آب و هوایی و اندازه‌ی ساختمان تاثیر می گیرد.
12-اصول طراحی نمای پشت ساختمان
طراحی نمای پشتی ساختمان نیز مسئله حائز اهمیتی می باشد، مخصوصا زمانی که ارتفاع ساختمان از ساختمان‌های اطراف بلندتر باشد. توجه به فضای بین بالکن‌ها، خالی نگذاشتن دیوارهای پشتی و مواردی از این قبیل از مواردی هستند که باید در طراحی نمای پشتی ساختمان مورد توجه قرار گیرند تا از زیبایی ساختمان کم نشود.
13-تلفیق عناصر مختلف در طراحی نما
برای رسیدن به یک نمای خوب باید دانست چه مصالحی در کنار یکدیگر در نما هماهنگی بیشتری ایجاد می کنند و زیباتر به چشم می آیند. کیفیت و جنس متریال مورد استفاده در نما تا حد زیادی بر زیبایی آن تاثیر گذار است، تنوع رنگ و تنوع بافت به وسیله مواد و مصالح استفاده شده در نما بسیار مهم است.
14-به کار گیری یک ریتم مشخص
ریتم، تکرار عناصر با یک نظم تعیین شده و در جهتی است که همه قسمت ها از لحاظ بصری همخوانی با هم داشته باشند. عناصر تشکیل دهنده شکل نما باید دارای یک نوع نظم و ترتیب در خطوط، صفحات و احجام باشند. ریتم از پراکندگی و ناخوانایی عناصر به کار رفته در نما جلوگیری می کند و به نما سازماندهی بصری می بخشد.
بیشتر بخوانید: کاربرد آجر در معماری و طراحی داخلی ساختمان
15-رعایت تناسب رنگ در نمای ساختمان
رنگ از بارزترین ویژگی های بصری یک نما است و اگر درست انتخاب نشود کیفیت بصری بهترین طرح ها با مرغوب ترین متریال ها را از بین خواهد برد، استفاده از نرم افزارهای طراحی سه بعدی می تواند پیش از اجرای طرح در سنجش تناسبات رنگی قابل استفاده می باشد.
16-استفاده از یک عنصر شاخص
برای ایجاد یک عنصر شاخص باید یکی از بخش های نما را به عنوان نقطه شاخص آن در نظر گرفت و طراحی متفاوتی برای آن انجام داد تا بخش مورد نظر در مرکز توجه قرار گیرد. با در نظر گرفتن یک عنصر شاخص در نما توازن و تعادل کمرنگ تر می شود اما باید طراحی این عنصر شاخص با دقت انجام شود تا این بخش از نما باید در عین تمایز و برجستگی، با فرم کلی نما همخوانی و تناسب داشته باشد. استفاده از یک عنصر شاخص باعث می شود یکنواختی طرح از بین برود و جذابیت بصری بیشتری ایجاد شود.
17-سادگی و خوانایی نمای ساختمان
مهم ترین اصل در طراحی نما سادگی و خوانایی است. اگر در طراحی نمای ساختمان از مواد و مصالح متنوعی استفاده شود از سادگی و خوانایی نمای ساختمان خواهد کاست، پس بهتر است در همه قسمت های نما از یک موتیف استفاده شود و از یکنواختی بصری نما با استفاده از یک یا دو المان شاخص کم کرد. به کار گیری عناصر زیاد در طراحی زیبایی آن را تحت الشعاع قرار می دهد. هر چه طراحی نما ساده باشد، تاثیر عناصر به کار رفته بر کیفیت بصری بیشتر است.