آشنایی با آجر سه سانتی | ✨صنایع آجر اصفهان

آشنایی با آجر سه سانتی

آجر از دیرباز در ساخت و معماری ایرانی نقش اصلی را داشته و دارد. مهترین مزیت آجر عایق بودن در برابر گرما و سرما و رطوبت زیاد در اقلیم های متفاوت است، چه جایی که آفتاب شدید به آجر بتابد و چه جایی که رطوبت زیادی داشته باشد.

ساده ترین تقسیم بندی آجر به این صورت است که آجر توکار و روکار استفاده می شود

آجر توکار که در دو نوع باربر و غیرباربر کاربرد دارد مثل آجر فشاری یا زبره، سفالی، سیمانی، ماسه آهکی و آجر ماشینی

آجر روکار یا آجر نما در انواع زیر تولید می شود:

1-آجر لعابی 

آجر لعابی که پس از پخت آجر در کوره یک طرف آجر لعاب خورده و مجددا به کوره رفته و پخته می شود. جنس لعاب معمولا از مخلوط سنگ چخماق و سیلیس ( همان شیشه) است که با حرارت تبدیل به مایع می شود، لعاب به دست می‌آید. برای ساخت رنگ‌های مختلف لعاب، از اکسید فلزهای مختلف از جمله اکسید آلومینیوم استفاده می‌شود. البته مقدار اکسیژن و میزان حرارت هم نقش مهمی را در رنگ لعاب ایفا می‌کنند.

بیشتر بخوانید: نمای ترکیبی آجر و سنگ

2-آجر نسوز

آجر نسوز از نظر نوع مواد تشکلی شده به 4 گروه تقسیم می شود

آجر سیسلیس

آجر قلیایی

آجر آلومینیومی

آجر ویژه

انواع آجر نسوز:

1)شاموتی

شاموتی که از انواع آجر نسوز و با خاک شاموتی تولید می شود. کلمه شاموت کلمه آلمانی است و به بخشی از مواد اولیه (شامل: خاک رس پلاستیک، کائولن، رس فلینت، بنتونیت، خاک نسوز) که از قبل پخته شده و بعدا با مواد خام مخلوط می‌شود گفته می شود.رنگ آجر نما شاموتی با توجه به تغییر درصد آهن موجود در آن تغییر می یابد. آجرهای با رنگ روشن تر از درصد آهن کمتری برخوردار بوده و با افزایش درصد آهن رنگ آجر نما شاموتی تیره تر می شود.

2)پلاک

آجر پلاک هم از نوع آجر نسوز و در رنگ و ابعاد مختلف و متفاوت ساخته می شود و همان مزیت های آجر نسوز ر ا دارد

3)رستیک

رستیک که در دو نوع رسی و نسوز به روش آجر  دستی تولید می شود و از انواع آجر لوکس می باشد، بر روی سطح آن دارای خلل و فرج هایی می باشد. کلمه روستیک ( رستیک ) به معنی روستایی یا دهاتی می باشد. آجرنما بصورت بی نظم و ناهماهنگ تولید می شود تا شبیه آبا صخره یا کوه باشد. 

3-حصیری

آجرنما حصیری از ترکیب خاک رس و افزودنی‌های دیگری همچون رنگ، آهک و… تولید می شود. سطح این مدل از آجرها ساختمان دارای بافت حصیری مانند است و ظاهر کاملا متفاوتی به نمای ساختمان می دهد.

4-بهمنی

این آجر که با نام‌های لفتون، زبره یا سوراخ‌دار نیز شناخته می شودو به صورت ماشینی تولید می شود.

5-دکوراتیو

 آجر دکوراتیو در نمای داخلی استفاده می شود و به آجرنمای داخلی مشهور است. این آجر از جنس مواد نانو و پلیمری است و دارای پوشش رنگی و غیر رنگی هستند. این نوع آجر در نمای بیرونی هم قابل استفاده است.

6-سه سانتی

آجر سه سانتی از انواع آجر نما محسوب می شود ولی در اصطلاح عامه به همه آجرهای نما آجرسه سانتی می گویند و از قدیمی ترین آجرنماها شناخت می شود. آجر سه سانتی در ابعاد عرض 3در 4در20 سانتیمتر تولید میشد که ابعاد دیگری از جمله عرض سه و نیم و 4 سانت هم به این نوع آجر اضافه شده است. به این آجر کرکره ای هم می گویند و دلیل انتخاب این نامه ظاهر شبیه به کرکره به خاطر نازک بودن عرض آن است.

آجر سه سانتی از نوع آجر رسی است. رس نرم مرغوب با آب ترکیب شده و ورز داده می شود و در قالب های مذکور قالب گیری شده و در کوره پخته می شود. این روش معمول ساخت آجر است.

آجر رسی در دو نوع سنتی و نسوز وجود دارد.

نوع اول آجر سنتی است

نوع سنتی یا قزاقی همانطورکه از نامش مشخص است خشت هایی است که بعد از قالب زدن در برابر نور خورشید قرار می دادند تا خشک شود  و یا درکوره های آجرپزی پخته می شود. این نوع آجر از قدیم الایام مرسوم بوده است.

3نوع کوره  آجر پزی وجود دارد

1-آجر ثابت تو آتش ثابت

آجر به شکل دایره وار چیده می شود و آتش با عث پخت آجرها می شود.

2-آجر ثابت و آتش متحرک

آجر در طول کوره قرار داده می شود و آتش در حال حرکت باعث پخت آجر می شود.

3- آجر متحرک و آتش ثابت

این کوره مکانیزه است و آتش در یک تونل می سوزد و آجر از یک سو وارد شده پخته می شود  و از سوی دیگر خارج می گردد.

نوع دوم آجر رسی، آجر نسوز است

رنگ آجر سه سانتی متنوع است ولی رنگ زرد بیشتر مورد پسند قرار گرفته است و همچنین در انواع دندانه موشی ، لب گرد ، لب قاشقی تولید می شود. افرم های دیگر این نوع آجر با نام های پلاک ساده پخ ، لوله ای ، دو سر پخ ، دندانه ای طنابی ، گلبرگ ، یک بر پخ ، ال پخ و الماسی نیز تولید می شود.

بیشتر بخوانید: کاربرد آجر در دکوراسیون داخلی

نصب و اجرای آجر نما به دو صورت انجام می شود

اجرا به روش دوغابی

بعد از این که آجرها بر روی نما با ایجاد فواصل یکنواخت با صلیب یک سانتی در بین آجر نما قرار گرفتند، دوغاب پشت آن ریخته میشود، در صورت ریختن دوغاب بر روی سطح آجر یا آن را دور بیاندازید یا سریعا اقدام به تمیز کردن آن با گونی خیس کنید، دوغاب نباید آبکی باشد.

اجرا به روش چسبی

استفاده از چسب کاشی گرانتر ولی نسبت به روش اول تمیزتر خواهد بود. ابتدا نمای ساختمان را به چسب آغشته کنید سپس آجر نما را به وسیله صلیب تراز کنید و پس از پایان کار اقدام به بندکشی کنید، معمولا از این روش بیشتر در نمای داخلی استفاده می شود.

از مزایای آجرسه سانتی

1-چسبیدن ملات و جدا نشدن از دیوار پس از مدت طولانی

2-امنیت جانی عابران در اطراف ساختمان با نمای آجر سه سانتی

3-مقاومت در برابر رطوبت و آفتاب شدید

4-آجر با کیفیت تغییر رنگ نمی دهد، شوره نمی زند و ورقه نمی شود

5-قیمت مناسب و مقرون به صرفه بودن

6-سازگار با محیط زیست

7-اندازه و لبه های یکدست 

8-به دلیل ضخامت کم، باعث سنگینی دیوار نمی شود

9-مقاومت بالا در برابر ضربه

10-ضریب انقباض و انبساط بسیار ناچیز