✨【آشنایی با آجر جوش یا آجر کلینکر】 - صنایع آجر

آجرها با توجه به جنس و ابعاد مختلف کاربردهای متفاوتی در ساختمان دارند. بعضی به عنوان کفپوش و دیوارپوش و برخی دیگر برای دیوارکشی مورد استفاده قرار می گیرند.

448

آشنایی با آجر جوش یا آجر کلینکر

آجرها با توجه به جنس و ابعاد مختلف کاربردهای متفاوتی در ساختمان دارند. بعضی به عنوان کفپوش و دیوارپوش و برخی دیگر برای دیوارکشی مورد استفاده قرار می گیرند.

بیشتر بخوانید: ویژگی های آجر رسی خوب

تنوع بالای این محصول با کاربردهای مختلف باعث استفاده بسیار زیاد این نوع مصالح می شود. آجرها با ظاهری توپر، توخالی، متخلخل و سوراخ دار تولید می شوند.
انواع توپر مقاومت بالایی دارند و برای ساخت دیوارهای باربر مورد استفاده قرار می گیرند. آجر توخالی و سوراخ دار، دارای سوراخ های متعددی هستند و آجر متخلخل دارای منفذ می باشد و به روش پرسی تولید می شوند. آجرها را می توان از نظر کاربرد به انواع آجر نما، اجر مهندسی و آجر معمولی تقسیم نمود.

آجرنما همانطور که از نامش پیداست، برای نماکاری ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد. این آجر بصورت دستی و یا ماشینی تولید می شود بدون اندودکاری نصب می شود.
ظاهر آجر مهندسی با آجر معمولی نیمه شفاف بوده و مقاومت آن به دلیل تراکم زیاد، بالا می باشد. از ویژگی های منحصر بفرد این نوع آجرها می توان تحمل بار زیاد را نام برد.
آجر معمولی نیز در کارهای ساختمانی استفاده می شود که به روش ماشینی یا دستی تولید می گردد. جنس این مصالح پرکاربرد ممکن است از نوع لعابی، سفالی، نسوز، ماسه آهکی، فشاری و ماشینی باشد.

آجر جوش یا آجر کلینکر (Clinker Brick)چیست؟ 
کوره‌های آجری از اوایل قرن بیستم که به آنها کوره‌های زنبور عسل گفته میشد، در همه قسمت‌هابه طور مساوی گرم نمی‌شدند و آجرهایی که خیلی نزدیک آتش قرار داشتند، سخت‌تر و مقاوم‌تر بودند و رنگ‌ قرمز تا سیاه داشتند. در ابتدا، این کلینکرها به عنوان نقص در پخت، دور انداخته می‌شدند. اما در حدود سال ۱۹۰۰، این آجرها توسط معماران مورد استفاده قرار گرفتند، چون متمایز بودند و ظاهر جذابی داشتند. پس از آن آجرهای کلینکر برای بناهای با معماری خاص و سفال گری مورد استفاده زیادی قرار گرفت.
گرمای شدید کوره‌های سنتی آجر پزی، این محصول سخت و بادوام تولید می‌کند که اغلب به رنگ قرمز، زرد، قهوه‌ای تا سیاه هستند. آجر جوش حاصل از این فرآیند، در گرمای بیش از ۱۰۰۰ درجه پخته می‌شود، در این دما دانه‌های خاک عرق می کنند و به هم  می چسبند تا آجر را به وجود آورند. نکته قابل توجه این است که این آجر نباید در گرمای کوره خمیر شود و باید تفاوت زیادی بین درجه عرق کردن و خمیر شدن خاک وجود داشته باشد.
قبل از پختن آجرها باید از به هم پیوستن خشت‌ها در طول پخت جلوگیری شود چون اغلب آجرها در نزدیکی شعله کوره‌های آجرپزی به یکدیگر می‌چسبند. معمولا آجرها در این محل ذوب می‌شوند و شکل هندسی خود را از دست می‌دهند. برای آنکه آجر کم عرق کند، به آن گدازآوری به نام اکسید آهن اضافه می شود. با اضافه کردن اکسید آهن و حرارت دهی در دمای بین ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ درجه، آجر به رنگ قرمز تا سیاه تولید می‌شود. بعضی آجرها که در کف کوره بوده اند را آجر جوش و آنهایی که در سطح مخروط ناقص بوده اند را آجر نیم پخته می گویند.
اگر آجر بعد از پخت اولیه و سرد شدن، دوباره پخته شود، آجر دو جوش تولید خواهد شد. در صورت استفاده از این آجر در پی ساختمان و ریختن ماسه و آهک  روی آن، افزایش مقاومت در برابر رطوبت خواهیم داشت.

بیشتر بخوانید: مزایای ساخت و ساز با آجرهای سفالی دست ساز

11 خصوصیت یک آجر جوش باکیفیت
1- سخت باشد
2- زبر باشد
3- لاشه نشود
4- ترد نباشد
5- لب پر نشود
6- دانه‌دانه باشد و به هم نچسبیده باشند
7- ترک نداشته باشد
8- کم ساییده شود
9- در برابر ضربه مقاوم باشد
10- سطح شکسته شده آجر شیشه‌ای نباشد
11- در برابر یخبندان و مواد شیمیایی مقاوم باشد

10 ویژگی آجر کلینکر 
1- تاب فشاری آجر جوشی حداقل ۳۵ نیوتون بر میلی‌مترمربع می باشد که در نتیجه دارای مقاومت مکانیکی خواهد بود.
2- جذب آب این نوع آجر برای استفاده در ساختمان ۶ درصد و برای آجر فرش بیش از ۴ درصد می باشد.
3- وزن مخصوص آجر جوش بیش از ۱۹۰۰ کیلوگرم در مترمکعب است.
4- از آجرهای دیگر متراکم‌تر و سنگین‌تر هستند.
5- به دلیل استفاده از اکسید آهن، قرمز رنگ هستند.
6- هر چه میزان آهک در این آجر بیشتر باشد، رنگ آن روشن‌تر خواهد بود.
7- به دلیل وجود آهک، این آجر جذب آب پایینی دارد.
8- دارای سطح زبر می باشد.
9- بافت صاف و صیقلی دارد.
10- تخلل کمی دارد.

13 کاربرد آجر جوش
1- به دلیل مقاومت مکانیکی بالا در پی سازی و یا زیرسازی ساختمان‌ها کاربرد دارد.
2- به دلیل ظاهر خاص و سبک زیباشناسی متفاوت در نماسازی ساختمان‌ها مورد استفاده قرار می گیرد.
3- برای ساخت دیوار مقاوم و مستحکم در دیوارچینی بیرونی استفاده می شود.
4- برای فرش کف پیاده‌روها کاربرد دارد.
5- در ساخت پوشش بدنه و کف آبروها استفاده می شود
6- برای ساخت مجراهای فاضلاب و تونل‌ها کاربرد دارد.
7- برای ساختن دودکش‌ها به کار می رود.
8- در فرش کف کارخانه‌ها مورد استفاده قرار می گیرد.
9- ساخت کف انبارهای کشاورزی بوسیله این آجرها قابل انجام است.
10- کف سازی سالن‌های دام‌داری بوسیله آجرجوش مناسب است.
11- برای فرش کف پرورش طیور استفاده می شود.
12- در استخرهای صنعتی مورد استفاده دارد.
13- برای پوشش دیواره تونل‌ها و گنداب روها به کار برده می شود.

بیشتر بخوانید: تفاوت آجر نسوز(آتشی)سبک و سنگین

12 مزیب آجر جوش
1- به دلیل تخلخل کم، در مقایسه با آجرهای معمولی عایق حرارتی مناسبی است.
2- در برابر فرسایش و هوازدگی مقاوم است.
3- در برابر یخ زدن و مواد شیمیایی مقاوم است.
4- تاب ضربه پذیری بالایی دارد.
5- در برابر ضربه، مقاومت بالایی دارد.
6- در برابر لب شدن مقاوم است.
7- خیلی کم ساییده می‌شود.
8- دوام و طول عمر بالایی دارد.
9- آب و رطوبت کمی جذب می‌کند.
10- برای محیط‌ ها ی مرطوب مناسب است.
11- دارای سبک زیباشناسی منحصربه فردی می باشد.
12- قابل بازیافت می باشد.

3 ایراد آجر جوش 
1- در ساختمان سازی به دلیل جذب آب کم، به ملات مخصوص نیاز دارد.
2- به دلیل چگالی بالا، باعث افزایش بار مرده ساختمان خواهد شد.
3- برای هر نوع پروژه عمرانی، قابل استفاده نیست.